No contexto enerxético actual, onde a sustentabilidade e a eficiencia son esenciais, o autoconsumo posicionouse como unha alternativa responsable e estratéxica tanto para particulares como empresas que buscan reducir a súa dependencia da rede e fomentar o respecto ao medio ambiente.
O autoconsumo permite xerar enerxía para uso propio e, na maioría dos casos, as instalacións están conectadas ás redes internas de consumo, aínda que tamén poden integrarse á rede de distribución para compartir os excedentes de produción de proximidade. Este modelo proporciona independencia enerxética, xa que permite consumir directamente a enerxía xerada. No caso de que a demanda supere a produción, a subministración compleméntase coa rede eléctrica tradicional; pola contra, os excedentes derívanse á rede, o cal pode ofrecer beneficios económicos ao propietario.
O autoconsumo preséntase como unha alternativa para aquelas persoas ou empresas que desexen xerar a súa propia enerxía limpa, reducir custes e diminuír a súa dependencia de fontes externas, a continuación explícanse cales son as dúas modalidades:
Autoconsumo sen excedentes
Estas instalacións dispoñen de mecanismos físicos, denominados dispositivos antiverteduras, que evitan que a enerxía sobrante se inxecte á rede de distribución. Isto permite prescindir de solicitar acceso e conexión á rede co distribuidor, aínda que segue sendo necesario rexistrarse no sistema de autoconsumo da comunidade autónoma correspondente.
Autoconsumo con excedentes
Estas instalacións, ademais de xerar enerxía para autoconsumo, permiten que o exceso sexa inxectado á rede de distribución:
- En instalacións de ata 10 kW de capacidade e conectadas en baixa tensión, só é necesaria unha Memoria Técnica de Deseño.
- Para instalacións de máis de 10 kW, mesmo se se conectan en baixa tensión, é preciso presentar un Proxecto Técnico.
- Para aquelas instalacións en chan urbanizado de ata 15 kW de capacidade, non se require a solicitude de acceso e conexión ao distribuidor grazas á aplicación de GEA. Con todo, para instalacións entre 15 kW e 100 kW en baixa tensión, si é obrigatorio xestionar devanditos permisos mediante GEA, do mesmo xeito que para aquelas de potencia superior a 100 kW, que tamén deben incluír garantías adicionais.
Este sistema de autoconsumo permite aos usuarios non só un maior control sobre a súa subministración enerxética, senón tamén reducir custos e avanzar no uso de enerxías limpas.
Ademais, neste caso existen dúas figuras a ter en conta: a de acollida a compensación ou non acollida a compensación.
O primeiro dos casos dáse cando o consumidor e produtor optan por acollerse a un mecanismo de compensación de excedentes pero só se pode dar baixo unha serie de condición como que a fonte de enerxía primaria sexa de orixe renovable, que a potencia total da instalación da produción non sexa superior a 100kW, ou que exista un único contrato de subministración para consumo e para os servizos auxiliares de produción cunha empresa comercializadora.
No segundo dos casos, os de non acollida a compensación, permite vender todos os excedentes que teña a instalación ao mercado eléctrico polo que sería produtor e non autoconsumidor, co cal debería responder como tal. Isto supón darse de alta como produtor de enerxías renovables no Rexistro Administrativo de Instalacións de Produción e Enerxía Eléctrica e facer fronte aos trámites fiscais e administrativos pertinentes.
En definitiva, o autoconsumo enerxético preséntase como unha solución integral para os desafíos enerxéticos actuais, ofrecendo beneficios tanto a nivel individual como colectivo. Esta alternativa non só permite reducir a dependencia da rede eléctrica tradicional e os custos asociados, senón que tamén contribúe significativamente á transición cara a un modelo enerxético máis sustentable e respectuoso co medio ambiente.
