Garantir a seguridade e saúde no traballo é unha prioridade para calquera organización, pero para as pequenas e medianas empresas pode converterse nun verdadeiro desafío. A falta de recursos, o descoñecemento normativo ou a ausencia dunha cultura preventiva consolidada son algunhas das dificultades máis comúns.
A pesar de que a formación en prevención de riscos laborais (PRL) é unha obrigación legal para todas as empresas, tal e como establece o artigo 19 da Lei de Prevención de Riscos Laborais, os datos reflicten que as pemes concentran unha alta porcentaxe da sinistralidade laboral.
Para garantir unha contorna de traballo seguro, as pemes deben asumir a prevención de riscos como un elemento clave na súa estratexia de negocio. Pero, cales son os principais retos e como afrontalos de maneira efectiva?
Principais retos en prevención de riscos laborais nas pemes
Segundo a Axencia Europea para a Seguridade e Saúde no Traballo, mellorar a PRL nas pemes require a participación de organismos reguladores, sindicatos e asociacións empresariais. Pero, sobre todo, é esencial a implicación de empresarios e traballadores para construír unha cultura de seguridade laboral sólida.
1. Organización da prevención
O primeiro paso é definir un sistema de xestión da prevención adecuado ao tamaño e actividade da empresa. A lexislación establece diferentes modalidades para organizar a prevención en función do número de traballadores e o perigo da actividade.
2. Implicación e participación dos traballadores
Os traballadores non só deben cumprir coas normas de seguridade, senón que tamén deben participar activamente na toma de decisións preventivas. A súa implicación é clave para que estas medidas formen parte da rutina laboral e acaben converténdose nun elemento fundamental da empresa.
3. Avaliación e actuación fronte aos riscos
É imprescindible realizar unha avaliación de riscos laborais, que permita identificar os perigos específicos de cada posto de traballo. Sobre esta base, débense implementar medidas preventivas adecuadas e realizar revisións periódicas para garantir a súa eficacia.
4. Formación e información en PRL
A normativa esixe que os empregados reciban unha formación adecuada en prevención de riscos laborais, tanto teórica como práctica. Ademais, deben estar informados sobre os riscos específicos do seu posto de traballo e as medidas de seguridade a seguir.
5. Vixilancia da saúde dos traballadores
A vixilancia da saúde é obrigatoria e permite detectar problemas de saúde relacionados co traballo, a prevención é unha ferramenta fundamental para evitar enfermidades profesionais e mellorar a calidade de vida laboral.
Como xestionar un sistema de prevención de riscos laborais nunha peme?
Ademais dos pasos anteriores, para implantar un sistema de prevención de riscos eficaz, as pemes deben seguir unha serie de pasos:
1. Asumir ou delegar a xestión da PRL
Dependendo do seu tamaño e actividade, unha peme pode asumir a xestión da PRL ou delegala nun Servizo de Prevención Alleo (SPA).
Pódese xestionar persoalmente se ten menos de 10 traballadores, ou menos de 25 se só conta cun centro de traballo, se a súa actividade non está incluída no Anexo I do RD 39/1997, e se acredita a formación necesaria en prevención de riscos laborais.
No caso de non cumprir estes requisitos pódese optar por formar a un traballador para que asuma a xestión da PRL dentro da empresa ou contratar un Servizo de Prevención Alleo (SPA) que se encargue parcial ou totalmente da PRL.
2. Elaborar un Plan de Prevención adaptado á empresa
Cada peme debe contar cun Plan de Prevención que contemple:
- Unha avaliación de riscos laborais detallada.
- Unha planificación da actividade preventiva, con medidas específicas para previr accidentes e enfermidades laborais.
- É recomendable revisar este plan periodicamente, xa que os riscos poden cambiar co tempo debido a modificacións nos procesos de traballo, ferramentas ou contorna laboral.
3. Establecer plans de emerxencia
As pemes deben estar preparadas para actuar ante situacións de risco grave. Para iso, deben contar cun plan de autoprotección ou plan de emerxencias, segundo a súa actividade ademais de ter claros os procedementos para actuar en caso de accidente ou emerxencia.
4. Auditar e documentar o sistema de xestión de PRL
Realizar auditorías internas e externas permite avaliar se o sistema de prevención está a funcionar correctamente. Ademais, é fundamental documentar todas as actuacións preventivas e garantir a súa accesibilidade a todo o persoal.
Deste modo, pode parecer que, para as pemes, xestionar a prevención de riscos laborais é un desafío, a pesares de ser un aspecto fundamental para garantir o benestar dos seus traballadores e evitar sancións. Contar cun bo sistema de prevención, adaptado ás súas necesidades e coa implicación de todo o persoal, permite reducir a sinistralidade e mellorar a produtividade.
Se a túa empresa necesita asesoramento en prevención de riscos laborais contacta cos nosos expertos que poden resolver todas as túas dúbidas, xa que a seguridade laboral é un investimento no futuro da túa empresa.
Non dubides! Solicita os servicios gratuítos de asesoramento da Oficina Económica de Galicia.